اهانت به فقیران (قرآن)رفتار اهانت آمیز با فقیر نابینا مورد سرزنش خداوند است. ۱ - سرزنش اهانت کنندگان فقراءعبس وتولی(چهره در هم کشید و روی برتافت...) ان جاءه الاعمی(از اینکه نابینایی به سراغ او آمده بود!) وما یدریک لعله یزکی.(تو چه می‌دانی شاید او پاکی و تقوا پیشه کند،) ۲ - شان نزولاین آیات اجمالا نشان می‌دهد که خداوند کسی را در آنها مورد عتاب قرار داده به خاطر اینکه فرد یا افراد غنی و ثروتمندی را بر نابینای حق طلبی مقدم داشته است، اما این شخص مورد عتاب کیست؟ در آن اختلاف نظر است: مشهور در میان مفسران عامه و خاصه این است که عده‌ای از سران قریش مانند عتبة بن ربیعه، ابوجهل، عباس بن عبد المطلب، و جمعی دیگر، خدمت پیامبر ص بودند و پیامبر مشغول تبلیغ و دعوت آنها به سوی اسلام بود و امید داشت که این سخنان در دل آنها مؤثر شود (و مسلما اگر اینگونه افراد اسلام را می‌پذیرفتند گروه دیگری را به اسلام می‌کشاندند و هم کارشکنیهای آنها از میان می‌رفت و از هر دو جهت به نفع اسلام بود) در این میان"عبدالله بن‌ام مکتوم " که مرد نابینا و ظاهرا فقیری بود وارد مجلس شد، و از پیغمبر صتقاضا کرد آیاتی از قرآن را برای او بخواند و به او تعلیم دهد، و پیوسته سخن خود را تکرار می‌کرد و آرام نمی‌گرفت، زیرا دقیقا متوجه نبود که پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله با چه کسانی مشغول صحبت است. او آن قدر کلام پیغمبر صرا قطع کرد که حضرت صد ناراحت شد، و آثار ناخشنودی در چهره مبارکش نمایان گشت و در دل گفت: این سران عرب پیش خود می‌گویند پیروان محمد ص نابینایان و بردگانند، و لذا رو از" عبدالله" برگرداند، و به سخنانش با آن گروه ادامه داد. در این هنگام آیات فوق نازل شد (و در این باره پیامبر ص را مورد عتاب قرار داد) رسول ص بعد از این ماجرا" عبدالله" را پیوسته گرامی می‌داشت، و هنگامی که او را می‌دید می‌فرمود: مرحبا بمن عاتبنی فیه ربی: " مرحبا به کسی که پروردگارم به خاطر او مرا مورد عتاب قرار داد و سپس به او می‌فرمود: " آیا حاجتی داری آن را انجام دهم"؟ و پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله دو بار او را در غزوات اسلامی در مدینه جانشین خویش قرار داد ۳ - پانویس۴ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۵، ص۳۲۶، برگرفته از مقاله «اهانت به فقیران». |